İktibas – İbni Recep El-Hanbeli / 2023 Şubat / 123. Sayı
Efendimiz, bu günlerde ümmetine şu duayı tavsiye ediyor:
“Allâh’ım! Receb ve Şaban’ı bize mübarek eyle! Bizi Ramazan’a kavuştur (mülâkî eyle).”
(Taberânî, Evsat, IV, 189; Beyhakî, Şuab, V, 348. Krş. Ahmed, I, 259)
(Letâifu’l Meârif isimli eserin ilgili başlığından alınmıştır)
Sadece receb ayına has kılınmış bir namaz yoktur. Receb ayının ilk cuma gecesinde namaz kılmanın fazileti ile alakalı olan hadislerin tamamı sahih olmayan uydurma hadislerdir. Bu gecede kılınan namaz cumhura göre bidattir.
Hadis hafızlarının müteahhir âlimlerinden bu namazın bidat olduğunu söyleyenler: Ebu İsmail el-Ensari, Ebubekir bin Sem’ani, Ebu’l Fadl bin Nasır, Ebu’l Ferec İbnu’l Cevzi ve daha başkaları. Mütekaddim âlimlerden bunu zikreden olmamıştır çünkü bu mesele onlardan sonra ihdas etmiştir. İlk olarak ortaya çıktığı zaman ise hicri dört yüzden sonradır, o yüzden mütekaddim âlimler bunu bilmemiş ve hakkında konuşmamışlardır.1
Oruca gelince, özellikle receb ayında oruç tutmanın faziletiyle alakalı Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den ve ashabından bir şey nakledilmemiştir.
Harraşe bin el-Hurr anlatıyor: “Ömer bin Hattab radıyallahu anh’ın Receb orucu tutan adamların ellerine vurup onları yemeğe zorladığını ve onlara şöyle dediğini işittim: ‘Receb mi? O da neymiş? Receb, cahiliye insanlarının kıymet verdikleri bir aydan başka bir şey değildir. İslam geldikten sonra bu adet terk edildi.”2
Ebu Bekre ailesinin Receb orucu için hazırlandığını görünce onlara şöyle dedi: “Recebi de Ramazan mı kıldınız? Sepetleri attı ve testileri kırdı.”
İbni Abbas radıyallahu anhuma’nın recebin tamamını oruçlu geçirmeyi kerih gördüğü rivayet edilmiştir.
Receb ayında umre yapmaya gelince, İbni Ömer radıyallahu anhuma’dan rivayet edildiğine göre Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem receb ayında umre yapmış, Aişe radıyallahu anha bu hususta onun yaptığına karşı çıkmış ve Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem onun dediklerini işittiği halde bir şey dememiştir.3
Ömer bin Hattab radıyallahu anh ve başkaları receb ayında umre yapmayı müstehap olarak görmüşlerdir.
Aişe ve İbni Ömer radıyallahu anhuma da receb ayında umre yapıyorlardı.
İbni Sirin, selefin de bunu yaptığını nakletmiştir. En faziletli ibadet bir seferde hac etmek ve hac aylarında olmaksızın başka bir seferde de umre yapmaktır.
Ömer, Osman, Ali ve sahabenin cumhuru da bu görüştedir.
1. İmam Nevevi el-Mecmû’da şöyle demiştir: “Regaip namazı olarak meşhur olan ve akşam ile yatsı arasında on iki rekât olarak kılınan bu namaz ve aynı şekilde şaban ayının on beşinci gecesi yüz rekât namaz kılınması, işte bu iki namaz bidat, münker ve çirkin iki şeydir.” Ve Şerh-u Müslim’de şöyle demiştir: “Allah bu hadisi uyduran kimseyi kahretsin, bu çok çirkin bir bidattir.”
2. Heysemî
3. Buhârî 1775; Müslim 1255
